ترتیب مصاحف صحابهترتیب مصاحف صحابه، ترتیب چینش سوره‌ها در مصحف‌های صحابه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است. ۱ - قاعده کلی درباره ترتیبقاعده کلی درباره ترتیب مصاحف صحابه، مقدم داشتن سوره‌های بلند (طوال) بر سوره‌های کوتاه (قصار) به شرح ذیل بود: ۱. شروع با سوره‌های هفتگانه‌ای که «سبع طوال» نامیده می‌شوند؛ مانند سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائده، انعام، اعراف و یونس؛ ۲. سور مئین که منظور از آن سوره‌هایی با بیش از صد آیه است (حدود دوازده سوره)؛ ۳. سور مثانی یا سوره‌هایی که کمتر از صد آیه دارند (نزدیک به بیست سوره)؛ ۴. حوامیم یا سوره‌هایی که با «حم» شروع می‌شوند (هفت سوره)؛ ۵. ممتحنات (بیست سوره)؛ ۶. مفصلات که آغازش سوره الرحمن است و تا پایان قرآن ادامه دارد. ۲ - ترتیب مصحف عثمانیترتیب مذکور نمای کلی ترتیب مصاحف صحابه است؛ هرچند این قرآن‌ها در تقدیم و تاخیر بعضی از سوره‌ها و نیز تعداد آن‌ها، اندک اختلاف و تفاوتی دارند. این نکته نیز گفتنی است که ترتیب مصحف عثمانی (مصحف رایج) نیز طبق ترتیب یاد شده است، مگر در موارد اندکی که تفصیل آن در کتاب‌های علوم قرآنی آمده است. [۱]
معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۱۲.
[۲]
رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص(۳۳۵-۴۸۱).
[۳]
حمد، غانم قدوری، رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه، ص۱۲۱.
۳ - عناوین مرتبطمصاحف صحابه. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ترتیب مصاحف صحابه». |